Ας πάρουμε τα πράγματα...
... από την αρχή. Στο Λάμποβο της Βορείου Ηπείρου βρίσκεται η οικία των Ηπειρωτών Εθνικών Ευεργετών Ευαγγέλου και Κωνσταντίνου Ζάππα. Είναι όχι απλώς παραμελημένη, αλλά ετοιμόρροπη, ενώ παρά τις από ετών εκκλήσεις, ούτε το Ζάππειο Ίδρυμα, ούτε κάποια Ελληνική Κυβέρνηση ενδιαφέρθηκε για τις οικίες των Εθνικών μας Ευεργετών, όπως καταγράφεται σε ενδιαφέρον ρεπορτάζ του «Πρωινού Λόγου» της Ηπείρου, από το οποίο παίρνω στοιχεία.
Ευτυχώς, ό,τι δεν έκανε το ελληνικό κράτος και οι «επώνυμοι» μεγαλοεπιχειρηματίες που συνωστίζονται στις αθηναϊκές κοσμικές δεξιώσεις, προσφέροντας ενίοτε για επικοινωνιακούς λόγους, το έκανε ένας Ηπειρώτης πολίτης, ο οποίος αποφάσισε να διαθέσει τις οικονομίες του προκειμένου να αγοράσει το σπίτι των Ζάππα.
Την πολιτική και πολιτιστική σημασία που έχει όμως το Λάμποβο των Ευεργετών, φαίνεται ότι την έχουν αντιληφθεί οι Αλβανοί, οι οποίοι μέχρι τώρα συστηματικά άφηναν να καταρρέει ό,τι θυμίζει Ελλάδα και Έλληνες στη Βόρειο Ήπειρο. Εκμεταλλευόμενοι την αμήχανη έως και αδιάφορη στάση των ελληνικών Αρχών, η Αλβανία -σύμφωνα πάντα με πληροφορίες του «Π.Λ.»- έχει έλθει σε επαφές με την ΟΥΝΕΣΚΟ για να εντάξει το Λάμποβο στα Παγκόσμια Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς, με το επιχείρημα της καταγωγής των ιδρυτών των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, σε χωριό που ανήκει τώρα στην Αλβανία.
Είναι περιττό να προσθέσω, ότι η απώτερη επιδίωξη είναι η «αλβανοποίηση» της καταγωγής των Εθνικών μας Ευεργετών. Έχουν φυσικά δύο εμπόδια μπροστά τους, αλλά μπορούν να βρουν τρόπο να τα ξεπεράσουν. Το πρώτο είναι ότι πρέπει να αποκτήσει την οικία το αλβανικό κράτος. Ο ιδιοκτήτης δεν προτίθεται να το πουλήσει -άλλωστε το αγόρασε για να μείνει σε ελληνικά χέρια-, αλλά κανείς δεν ξέρει τι μπορεί να σκεφθούν οι Αλβανοί. Τόσα κτήματα και οικόπεδα Βορειοηπειρωτών άλλαξαν χέρια με πλαστά έγγραφα.
Το δεύτερο εμπόδιο είναι ότι πρέπει να ξεπεράσουν τους ενδοιασμούς που υπάρχουν ότι τυχούσα απόπειρα να «αλβανοποιήσουν» τον Ευάγγελο και Κωνσταντίνο Ζάππα, είναι πολύ πιθανό να τους γυρίσει «μπούμερανγκ», καθώς θα αποδειχθεί για άλλη μια φορά η αδιαμφισβήτητη και από αιώνων ελληνικότητα της περιοχής, κάτι που επιχειρούν συστηματικά τις τελευταίες δεκαετίες να αλλοτριώσουν.
Σημαντικό είναι να υπάρξει δραστηριότητα από ελληνικής πλευράς, ώστε να συντηρηθούν τα οικήματα αυτά, που παραπέμπουν άμεσα στους μεγάλους Έλληνες εθνικούς ευεργέτες. Και θυμίζουν στους νεότερους ότι υπήρξαν, σε δύσκολες και τότε συνθήκες, άνθρωποι, που σήκωσαν στους ώμους τους την Ελλάδα, προσφέροντας σ’ αυτήν ολόκληρο τον πλούτο τους.
Δεν είναι μόνον αυτό. Υπάρχει και το θέμα των στρατιωτικών νεκροταφείων που η Αλβανία, παρά τις συμφωνίες, δεν μας επιτρέπει ακόμη να κατασκευάσουμε. Φαίνεται δε, πως δεν έχουμε πρόθεση να τους πιέσουμε, και είναι ενδεικτική η ανούσια απάντηση που έδωσε ο κ. Βενιζέλος, στον βουλευτή κ. Στ. Καλογιάννη, σε σχετική του ερώτηση:
«Κατά τις συναντήσεις μου με τον Αλβανό ΥΠΕΞ κ. Bushati, τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, καθώς και τον Φεβρουάριο και Μάιο εφέτος, έθεσα το ζήτημα και εδόθησαν διαβεβαιώσεις ότι θα υπάρξει μέριμνα για την ταχεία σύγκληση της, υπό εκκρεμότητα, δεύτερης συνεδρίασης της Μεικτής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, προκειμένου να εκκινήσουν εργασίες επί του εδάφους.
» Επισημαίνω, παραλλήλως, την πρόσφατη αποστολή Ρηματικής Διακοίνωσης για το θέμα, από την ελληνική Πρεσβεία στα Τίρανα προς το Αλβανικό Υπουργείο Εξωτερικών, με την οποία, και δια της επίσημης διπλωματικής οδού, υπογραμμίζεται η ανάγκη άμεσης ανταπόκρισης της αλβανικής πλευράς, για την εφαρμογή της Ελληνοαλβανικής Συμφωνίας και την προώθηση της διαδικασίας για την επίλυση του ζητήματος, τονίζοντας τη μη δικαιολόγηση περαιτέρω καθυστερήσεων».
Αυτή είναι η απάντηση, αλλά λησμόνησε ο κ. Βενιζέλος να μας πει: Πριν εγκρίνει η Ελλάδα -ενθουσιωδώς- την υποψηφιότητα της Αλβανίας για ένταξη στην Ε.Ε. δεν όφειλε να καταθέσει έναν κατάλογο με τις αθετημένες συμφωνίες των Αλβανών, και να απαιτήσει την τήρησή τους; Όλα τα άλλα που λέγει ο κ. Βενιζέλος, είναι για εσωτερική κατανάλωση. Και στο κάτω-κάτω, εκείνο που μετρά είναι το αποτέλεσμα.
Ο Μακεδών
