... την Ρωξάνη με τον διάδοχο Αλέξανδρο Δ΄, για να απαλλαχτεί από διεκδικητές του θρόνου.
Ο ίδιος, δεν δίστασε να επιτεθεί ακόμη και εναντίον του Πολυπέρχοντα τον οποίον ο Αντίπατρος, πατέρας του Κάσσανδρου και αντιβασιλέας της Μακεδονίας, όρισε «προστάτη των βασιλέων» (συμμάχησε με τον Αντίγονο και τον Πτολεμαίο και πολέμησε το Πολυπέρχοντα και την Ολυμπιάδα), και κατέλαβε την εξουσία, χωρίς να έχει από κάποιον τη νομιμοποίηση.
[Οι απόψεις ποικίλλουν για τις αρμοδιότητες του «προστάτη των βασιλέων». Ήταν ανώτατος αξιωματούχος πάντως, και μάλλον είχε καθήκον την διοίκηση της Μακεδονίας, ή την κηδεμονία του πνευματικώς καθυστερημένου βασιλιά Φιλίππου Αρριδαίου, ετεροθαλή αδερφού του Μεγάλου Αλεξάνδρου].
Χωρίς να υπάρχει πρόθεση από μέρους μου να αμφισβητήσω τα παραπάνω (άλλωστε είναι ιστορικά στοιχεία) προσθέτω ότι αδικούμε τον Κάσσανδρο, αν δεν καταμετρηθεί και η άλλη πλευρά δραστηριότητάς του.
Ήταν δε θαυμαστής του Ομήρου, γι’ αυτό και ο μεταγενέστερος συγγραφέας Καρύστιος ο Περγαμηνός τον αποκαλεί «φιλόμηρο», και υπήρξε φίλος των φιλοσόφων της περιπατητικής σχολής Δημητρίου Φαληρέως και Θεοφράστου.
Η αλήθεια είναι πως ο Κάσσανδρος ήταν «σκληρός, αδίστακτος και τυραννικός μονάρχης», κυρίως επειδή δολοφόνησε μέλη της βασιλικής οικογένειας, αλλά αυτά τα χαρακτηριστικά ήσαν κοινά μεταξύ των διαδόχων του Αλεξάνδρου, οι οποίοι αλληλοσφάζονταν επί διήμερο γύρω από το σκήνωμά του, για το ποιος θα παραλάβει το βασιλικό δαχτυλίδι, το οποίο προσωρινώς κράτησε ο γηραιός Παρμενίων, για να το δώσει στον αγέννητο διάδοχο (η Ρωξάνη ήταν έγκυος, ακόμη) αν ήταν αγόρι, ή στον Φίλιππο τον Αρριδαίο αν ήταν κορίτσι, με την δική του επίβλεψη (η δε Ρωξάνη έβαλε και σκότωσαν την Στάτειρα, την άλλη σύζυγο του Αλέξανδρου, για να απαλλαχτεί κι αυτή από τυχόντες διεκδικητές)
Παράλληλα, όμως με αυτά τα αρνητικά προβάλλονται από τους αρχαίους ιστορικούς οι πολιτικές και διπλωματικές του ικανότητες και υπογραμμίζεται η στρατηγική του ιδιοφυία, με την οποία συσπείρωνε τους άλλους Διαδόχους σε συνασπισμούς εναντίον του εκάστοτε αντιπάλου του, αντισταθμίζοντας με αυτό τον τρόπο την έλλειψη δικού του στρατού.
Γενικώς, σκοπός του ήταν ο έλεγχος της Μακεδονίας, και κατ’ επέκταση τού κυρίως ελλαδικού χώρου. Για την εδραίωση της κυριαρχίας του υποστήριζε ολιγαρχικά καθεστώτα και εγκαθιστούσε φρουρές στις πόλεις, μολονότι είχε αναγνωρίσει, όπως και οι άλλοι Διάδοχοι, την αυτονομία τους. Η δράση του στη Μικρά Ασία αποσκοπούσε κυρίως στη δημιουργία προγεφυρωμάτων, τα οποία είχαν αμυντικό χαρακτήρα και εξυπηρετούσαν την αντιμετώπιση ενδεχόμενων εχθρικών επιχειρήσεων εναντίον της Μακεδονίας.
Διακυβέρνησε τη χώρα περίπου μια εικοσαετία, στη διάρκεια της οποίας απέδειξε δραστηριότητα, σύνεση, διορατικότητα και προνοητικότητα. Ενδιαφέρθηκε για μεγάλα έργα υποδομής, εκσυγχρονισμό των πόλεων και ανάπτυξη των πνευματικών δυνάμεων του τόπου. Είχε στενές σχέσεις με φιλοσόφους, ιστορικούς, ρήτορες.
Στα Γεωγραφικά του Στράβωνος, αναφέρεται: «Μετά δε Αξιόν Εχέδωρος (σημ.: ο σημερινός Γαλλικός ποταμός) εν σταδίοις είκοσιν. είτα Θεσσαλονίκεια Κασσάνδρου κτίσμα εν άλλοις τετταράκοντα και η Εγνατία οδός. Επωνόμασε δε την πόλν από της εαυτού γυναικός Θεσσαλονίκης, Φιλίππου δε του Αμύντου θυγατρός, καθελών τα εν τη Κρουσίδι πολίσματα και τα εν τω Θερμαίω κόλπω περί έξ και είκοσι και συνοικίσας εις εν. η δε μητρόπολις της νυν Μακεδονίας εστι. Των δε συνοικισθεισών ην Απολλωνία και Χαλάστρα και Θέρμα και Γαρησκός και Αίνεια και Κισσός».
Να θυμίσω επίσης, ότι μικρός είχε παρακολουθήσει τα μαθήματα του Αριστοτέλη μαζί με τον Αλέξανδρο, τον Ηφαιστίωνα και τα άλλα βασιλόπουλα, στην Μίεζα, η οποία μόνον κατά τα τελευταία χρόνια αναδείχθηκε, επειδή και η Επιτροπή υπό τον κ. Μπαμπινιώτη, θεωρούσε ότι είναι «σλαβικό» το όνομα, έχοντας δηλαδή πλήρη άγνοια της ελληνικής ιστορίας (αυτά για κάποιους τιτλούχους που θεωρούνται ειδήμονες, και διαπαιδαγωγούν τον ελληνικό λαό).
Βεβαίως, όσα θετικά έπραξε, παραμερίστηκαν, αφού στιγματίστηκε με τους φόνους της μητέρας, της συζύγου και του γιου του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ο Μακεδών
