9 Ιουλίου 2016

Το κολοσσιαίο μέγεθος ισχυρό σημείο της Ρωσίας αλλά και αδυναμία

Η Ρωσία δεν είναι μία απλή χώρα

Σχεδόν όλοι κάνουν το λάθος να εκλαμβάνουν την Ρωσία σαν μία συνηθισμένη χώρα που είναι απλά μεγαλύτερη σε έκταση από την μέση ευρωπαϊκή χώρα.

Τίποτε πιο λάθος από αυτό, η Ρωσία είναι...


... πολλές χώρες, με διαφορετικές εθνότητες και θρησκείες, που χρησιμοποιούν το όνομα ΡΩΣΙΑ και όλες μαζί δημιουργούν την ενιαία Ρωσία.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ρώσος Πατριάρχης είναι Πατριάρχης Πασών των Ρωσιών. Η Ρωσία ως χώρα πρωτοξεκίνησε στην σημερινή Ουκρανία (Κίεβο), επεκτάθηκε Βόρεια δημιουργώντας το κράτος της Μόσχας και συνέχισε να επεκτείνετε προς όλες τις πλευρές.

Η Ρωσία στο ξεκίνημα της (τα τότε Ρωσικά κρατίδια) υπέφερε πολύ από τις συνεχείς επιδρομές διαφόρων Ασιατικών φυλών και για πάρα πολλά χρόνια πλήρωνε δυσβάσταχτους φόρους υποτέλειας στους επιδρομείς. Αυτό δημιούργησε την ανάγκη της συνένωσης των αρχικών κρατιδίων αλλά και την επέκταση σε αρχικό στάδιο της Ρωσίας μέχρι τα Ουράλια και τον Καύκασο.

Οι περιοχές αυτές και οι πληθυσμοί τους (κατοικούμενες από αυτόχθονες η νομάδες) ρωσοποιήθηκαν με το ζόρι, κάτι συνηθισμένο για την εποχή. Αυτή η διαδικασία δεν έγινε ούτε αναίμακτα ούτε χωρίς αντίσταση, κινήματα ανεξαρτησίας υπήρχαν πάντα στη ρώσικη Ιστορία και όλα πνίγηκαν στο αίμα. Ακόμη και σήμερα η περιοχή του Καυκάσου είναι ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί. Επειδή όμως οι επιδρομείς πέρα από τα Ουράλια συνέχιζαν να έρχονται, δημιουργήθηκε η ανάγκη της επέκτασης της Ρωσίας για λόγους ασφαλείας προς Ανατολάς.

Αυτή επέκταση μέχρι τον Ειρηνικό, πήρε κάποιους αιώνες για να ολοκληρωθεί, αρχίζοντας με την ίδρυση στρατιωτικών σταθμών σε στρατηγικά σημεία που με ένα σύστημα έφιππων ταχυδρόμων ειδοποιούσαν την Μόσχα για επερχόμενη επίθεση ώστε να οργανωθεί η άμυνα.

Αυτοί οι σταθμοί σταδιακά άρχισαν να αναπτύσσονται με την εγκατάσταση Ρώσων μεταναστών (ώστε να δημιουργήσουν δεσμούς με τους τοπικούς πληθυσμούς) και εξελίχθησαν στις σημερινές Σιβηρικές πόλεις. Θα διαπιστώσει όμως ο αναγνώστης της ρώσικης ιστορίας ότι όλα τα σημαντικά γεγονότα γίνηκαν σε τρεις πόλεις, Μόσχα, Αγία Πετρούπολη και Εκατερίνεμπουργκ.

Ο μεν Πέτρος ο Μέγας επέλεξε να φτιάξη την Αγία Πετρούπολη στη Βαλτική για να έχει εύκολη επικοινωνία δια θαλάσσης με τις δύο χώρες που θαύμαζε πιο πολύ, Γερμανία και Ολλανδία, μιας και ούτε τρένα υπήρχαν ούτε καλοί δρόμοι την εποχή εκείνη ως εναλλακτική λύση και κυβέρνησε με το δίπολο Μόσχα- Αγ. Πετρούπολη.

Η Αικατερίνη η Μεγάλη επέλεξε ως διοικητικό της κέντρο το Εκατερίνεμπουργκ ώστε να βρίσκεται κοντά στα Ουράλια, τον Καύκασο και τη Μαύρη Θάλασσα μέσω του λιμανιού της Οδησσού. Εκείνη λοιπόν διοίκησε με το δίπολο Εκατερίνεμπουργκ – Οδησσός.

Σίγουρα δεν έχετε ακούσει κάτι για τις Ρωσικές πόλεις πέραν των Ουραλίων. Ακόμη και σήμερα η οδική συγκοινωνία αυτών των περιοχών είναι προβληματική μιας και οι περισσότεροι δρόμοι είναι χωματόδρομοι που γίνονται βάλτος όταν την άνοιξη λιώσουν τα χιόνια και οι πάγοι.

Αν μετρήσει κανείς πόσες πόλεις υπάρχουν στην αχανή έκταση από τα Ουράλια μέχρι τον Ειρηνικό, θα εκπλαγεί διαπιστώνοντας ότι είναι μόλις 20 τον αριθμό και ο συνολικός αριθμός κατοίκων της περιοχής είναι γύρο στα 34 εκ. σε ένα συνολικό αριθμό 166 εκ. κατοίκων της Ρωσίας.

Η μόνη ασφαλής επικοινωνία στη Σιβηρία είναι ο σιδηρόδρομος και αεροπορικώς, τα έργα υποδομής έξω από τις πόλεις είναι λίγα, κακοσυντηρημένα και χρονολογούνται από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Οι αναλογία κατοίκων προς τετραγωνικό χιλιόμετρο στην Ρωσική Ομοσπονδία είναι 8,4 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (μην σπρώχνεστε παρακαλώ).

Η Ρωσία επίσης πάσχει από μεγάλη υπογεννητικότητα καθώς η ετήσια αύξηση του πληθυσμού της με στατιστικά το 2014 είναι της τάξεως του 0,19%, κάτι από μόνο του περιορίζει τις ρωσικές φιλοδοξίες στο επίπεδο της περιφερειακής δύναμης.

Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, ρωσικοί πληθυσμοί παρέμειναν στις διάφορες ανεξάρτητες δημοκρατίες ως εθνική μειονότητα και αυτοί είναι που τρέχουν τη δημόσια διοίκηση σε όλες αυτές της χώρες σήμερα. Αυτό όμως είναι κάτι που ανησυχεί τις Δημοκρατίες αυτές αλλά δεν μπορούν να κάνουν και πολλά για να λύσουν το πρόβλημα.

Συνδέοντας κανείς όλα αυτά τα στοιχεία θα καταλήξει στο προφανές… το πόσο δύσκολο είναι να διοικηθεί αυτή η χώρα (ένα πρόβλημα από την εποχή των Τσάρων), τα τεράστια κονδύλια που απαιτεί η ανάπτυξη της ρωσικής ενδοχώρας και εξηγεί επίσης γιατί η Ρωσία ακόμη και σε δύσκολες οικονομικά εποχές ξοδεύει τόσα λεφτά για να διατηρεί έναν τεράστιο στρατό στην περιοχή της Ασίας (μόλις πρόσφατα μετακίνησε μονάδες στο Δυτικό Μέτωπο λόγω τους ουκρανικής κρίσης).

Η Ρωσία συνεχίζει να νιώθει ανασφαλής για τα μετά τα Ουράλια εδάφη της. Είναι μία χώρα και μία κυβέρνηση που είναι υποχρεωμένες να έχουν στραμμένο ένα μάτι στο εσωτερικό της και ένα στο εξωτερικό, αυτό είναι ίσως η πιο πιθανή εξήγηση γιατί η Ρωσία δεν έδειξε ποτέ σοβαρό ενδιαφέρον να αναπτύξει υπερπόντιο Ναυτικό.

Οι δικαιολογίες που παρουσιάζονται περί έλλειψης εξόδου στη θάλασσα της Ρωσίας είναι αστήρικτες και τεχνικά και γεωγραφικά στη σημερινή εποχή. Ήταν προφανώς κάτι που δεν επεδίωκε η ίδια. Η Μεγάλη Ρωσία έχει το πλεονέκτημα να είναι μεγάλη και να έχει τεράστιο πλούτο πρώτων υλών, αλλά αυτό το πλεονέκτημα είναι συγχρόνως και το μειονέκτημα της, γιατί την δυσκολεύει τρομερά να κουμαντάρει το μέγεθός της.
Γιώργος Αναγνωστόπουλος / defence-point