18 Ιουλίου 2016

Μεξικό: Τα κλεμμένα κορίτσια της Juchitán

Δεν συμβαίνουν μόνον στην Ασία και Αφρική

Η Orozco Pineda κάθεται στην πόρτα του σπιτιού της πεθεράς της, στο Juchitán de Zaragoza, του Mexico. Είναι 14 ετών.

Το σπίτι, το οποίο λειτουργεί και...


... ως τοπικό μπακάλικο, είναι σε μια νέα γειτονιά στις παρυφές της πόλης στη νότια πολιτείας της Οαχάκα. Η νέα ζωή της Orozco έχει διαμορφωθεί από την πατροπαράδοτη κουλτούρα εθίμων του Tehuantepec.

Στα 13 της κλέφτηκε από το φίλο της, φεύγοντας από το σπίτι του πατέρα της για να ζήσει με άλλη οικογένεια. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και στα αυτιά των πολιτισμένων της Δύσης, η όλη κατάσταση ηχεί με τις λέξεις. Βία και ψυχολογικός εξαναγκασμός. Αλλά αυτός είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται ευρέως από τους ντόπιους για να περιγράψουν, ένα τελετουργικό γάμο των Zapotec.

Ενώ το Μεξικό έχει απαγορεύσει το γάμο κάτω από την ηλικία των 18, πολλά νεαρά κορίτσια γίνονται ανεπίσημα σύζυγοι και μητέρες πολύ νωρίτερα. Στο Χουτσιτάν, η εφηβική εγκυμοσύνη είναι αναμενόμενο φαινόμενο, και ευρέως αποδεκτό. Το πέντε εβδομάδων μωρό της Orozco José Miguel, βρίσκεται τώρα στην αγκαλιά της.

Η Orozco το είδε σαν μια απόδραση από τον αυστηρό πατέρα της, ο οποίος της απαγόρευε να πηγαίνει στο πάρκο ή σε άλλα μέρη όπου σύχναζαν οι φίλοι της, και λίγοι γνώριζαν ότι είχε ένα στο μυαλό της ένα μυστικό αγόρι από την ηλικία των 10. Το έθιμο της απαγωγής μιας νύφης είναι ένα πατροπαράδοτο έθιμο και δεν φέρει κοινωνικό στίγμα, αν και είναι πολύ συχνό φαινόμενο μόνο στην κατώτερη τάξη.

Η Orozco λέει ότι ήταν ''νύφη δραπέτης", υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι τα ανήλικα κορίτσια αποβλέπουν συχνά το γάμο σαν μια λύση, και πορεία προς την ελευθερία. Όταν η Orozco έφτασε στο σπίτι του των πεθερικών της, η σχέση της επισφραγίστηκε, σύμφωνα με το έθιμο, Η παρθενία της αποδείχθηκε στην οικογένεια με ένα αιματοβαμμένο ύφασμα, που στολίστηκε περήφανα με ροδοπέταλα.

Τα λίγα αόριστα όνειρα που είχε για το μέλλον της, έγιναν ένα με το μισό εκατομμύριο εφήβων του Μεξικού που μένουν έγκυες κάθε χρόνο. Το Μεξικό έχει μακράν το υψηλότερο ποσοστό εφηβικής εγκυμοσύνης. Περισσότερο από τέσσερις φορές του μέσου όρου της αστικής πλούσιας οικογένειας. Οι μισές από όλες τις έφηβες του Μεξικού είναι έγκυες, σύμφωνα με την Marie Stopes, υπεύθυνη της οργάνωσης οικογενειακού προγραμματισμού.

Η εκστρατείας ενημέρωσης και προστασίας ανηλίκων προσπαθεί να ανατρέψει την αυξανόμενη τάση, αλλά συναντά πολλές δυσκολίες. Οι βασικοί λόγοι, είναι ότι πολλά κορίτσια, διστάζουν να ρωτήσουν για τη δωρεάν αντισύλληψη που είναι διαθέσιμη στο εθνικό σύστημα υγείας, ή απλά αγνοούν την ύπαρξή του. Όταν οι έφηβες μένουν έγκυες έχουν λίγες επιλογές.

Στις περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής, η πλειοψηφία των γυναικών δεν έχουν πρόσβαση στην άμβλωση, αλλά δεν θεωρούν ότι αυτή θα ήταν η επιλογή τους ακόμη κι αν υπήρχε η δυνατότητα. Οι αμβλώσεις που γίνονται στο παρασκήνιο, αποτελούν την τέταρτη μεγαλύτερη αιτία μητρικής θνησιμότητας στο Μεξικό και μία από τις κύριες αιτίες θανάτου κοριτσιών ηλικίας 15 έως 19 ετών, όπως επίσης και οι επιπλοκές από την εγκυμοσύνη.

Τα στατιστικά στοιχεία ανάγκασαν τις αρχές του Μεξικού να αναλάβουν δράση. Τον Ιανουάριο του 2015, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια εθνική εκστρατεία για την προώθηση της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Ο Enrique Peña Nieto, ο πρόεδρος του Μεξικού, θέλει να μειώσει κατά το ήμισυ το ποσοστό των γεννήσεων σε ηλικίες 15 έως 19 ετών και να εξαλείψει εντελώς τις περιπτώσεις κάτω των 14 ετών. Το 2013, υπήρχαν 11.300 μητέρες ηλικίας 10 και 14, ετών σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της κυβέρνησης.

Η αντισύλληψη ποτέ δεν πέρασε από το μυαλό της Orozco: Όταν παντρεύτηκα, μίλησα με τον άντρα μου και είπε ότι ήθελε να έχει ένα μωρό. Το ίδιο ήθελα και εγώ. Μετά την παραδοσιακή περίοδο απομόνωσης των 40 ημερών, που οι νέες μητέρες περιορίζονται στο σπίτι με καλυμμένο το κεφάλι σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν κάποια ασθένεια, η Orozco θα ξεκινήσει το νέο ρόλο της ως νοικοκυρά.

Αλλά, όπως και πολλές από τις φίλες της, παράτησε το σχολείο, όταν μετακόμισε με τη νέα οικογένειά της. «Αν η πεθερά σας λέει ότι μπορείτε ακόμα να πάνε στο σχολείο, μπορείτε να πάτε. Αλλά πολλές λένε όχι, γιατί μπορεί να συναντήσετε κάποιον άλλο που να σας αρέσει περισσότερο, αναφέρει η η Orozco. ''Θα ήθελα να συνεχίσω το σχολείο, αλλά δεν θα με αφήσουν."