5 Αυγούστου 2017

Τα δεσμά του φιλελληνισμού και το χρέος

"Επιβολή ενός μηδαμινού πολιτιστικού φόρου για τη χρήση ελληνικών λέξεων"!

Στο νέο βιβλίο της η Αμερικανίδα ελληνίστρια Johanna Hanink υποστηρίζει ότι η Δύση οφείλει ένα κούρεμα του ελληνικού χρέους, επειδή...


... τον 19ο αιώνα επέβαλε στους Νεοέλληνες την εξιδανίκευση της αρχαιότητας.

Η έντονη δημόσια συζήτηση τα τελευταία χρόνια για το δυσθεώρητο ελληνικό χρέος δεν περιορίστηκε μόνο στα δημοσιονομικά δεδομένα. Πότε ρητά και πότε άρρητα, στη Γερμανία αλλά και αλλού, ετίθετο παράλληλα και ένα πολιτισμικό ερώτημα;

Μήπως η Δύση, εκπροσωπούμενη σήμερα από τους πιστωτές της Αθήνας, έχει κι αυτή ένα υπέρογκο πολιτιστικό χρέος στην αρχαία Ελλάδα, μπροστά στο οποίο το νεοελληνικό χρέος ωχριά; Απλά διατυπωμένο, πόσα δισεκατομμύρια αξίζει σήμερα η Αντιγόνη του Σοφοκλή;

Μια Γερμανίδα ιστορικός μάλιστα, η Leonora Seeling, είχε προτείνει την επιβολή ενός μηδαμινού πολιτιστικού φόρου σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για τη χρήση ελληνικών λέξεων. Όπως για παράδειγμα η λέξη ιδέα. Μόλις ο Γερμανός πει Idee, μόλις ο Γάλλος προφέρει idée, μόλις ο Άγγλος ξεστομίσει idea, να κατακυρώνονται αμέσως 5 σεντ στον ελληνικό δημόσιο κορβανά. Ο φιλελληνικός αυτός φόρος τελικά δεν επιβλήθηκε και η σύγχρονη σεισάχθεια μετατέθηκε στο μέλλον.

Οι Νεοέλληνες στο χρυσό κλουβί
Η συζήτηση ωστόσο για τον συμψηφισμό πνευματικών και δημοσιονομικών χρεών συνεχίζεται. Η καθηγήτρια κλασσικών σπουδών στο γεραρό αμερικανικό πανεπιστήμιο Brown Johanna Hanink μόλις εξέδωσε την εργασία της με τίτλο "Το κλασσικό χρέος. Η ελληνική αρχαιότητα σε μια εποχή λιτότητας".

Το βιβλίο αυτό κομίζει μια νέα προοπτική για το ζήτημα. Το ερώτημα δεν είναι για την Hanink αν οι Νεοέλληνες είναι σε τέτοιο βαθμό απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων, ώστε να δικαιούνται ή όχι αποζημιώσεις για την οικειοποίηση του αρχαίου πολιτισμού από Άγγλους, Γάλλους, Πορτογάλους.  Για τη συγγραφέα η διαγραφή του σημερινού ελληνικού χρέους θα είχε το ιστορικό της έρεισμα στο ό,τι λίγο πριν και μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους οι φιλέλληνες της Δύσης προέβησαν σε ένα αποικιοκρατικό πολιτιστικό έγκλημα, για το οποίο οι απόγονοί τους πρέπει να πληρώσουν.

Η γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung που παρουσίασε αυτές τις μέρες το βιβλίο της Hanink συνοψίζει το έγκλημα αυτό ως εξής: «Οι Άγγλοι και οι Γερμανοί λάτρεις της αρχαιότητας δεν κατασκεύασαν μόνο για τον εαυτό τους το ιδεώδες της κλασσικής Ελλάδας.

» Η εικόνα αυτή διαμόρφωσε πνευματικά από τα τέλη του 18ου αιώνα και ευρέα τμήματα των κοινωνικών και πνευματικών ελίτ στις ελληνικές περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και στην εξορία, όπως για παράδειγμα τον Αδαμάντιο Κοραή που δεν πάτησε ποτέ το πόδι του στην επαναστατημένη Ελλάδα. Αυτή η αποικιοκρατική διαδικασία επηρέασε τη γένεση του νεοελληνικού έθνους και την πορεία του στη συνέχεια και αποδείχθηκε κάτι σαν χρυσό κλουβί».

Ναι, το συμπέρασμα της Hanink είναι ότι η Δύση χρωστά στους σημερινούς Έλληνες, όχι τόσο λόγω της δημοκρατίας, του Παρθενώνα και της Αντιγόνης, όσο επειδή κράτησε τον ελληνικό λαό τόσον καιρό αιχμάλωτο μέσα σε ένα κατασκευασμένο παρελθόν και τώρα τον τιμωρεί, επειδή δεν ανταποκρίνεται στα στάνταρ.  

Υποβολείς μεγαλομανίας
Αυτή είναι η άποψη της συγγραφέως και πίσω της αφουγκράζεται κανείς αναμφίβολα την ανάγκη των μεγάλων αποικιοκρατικών δυνάμεων να απαλλαγούν από το παρελθόν τους ή τουλάχιστον να το διορθώσουν. Αλλά ανεξάρτητα από τη διασύνδεση πνευματικών και δημοσιονομικών χρεών, επί της ουσίας όλα αυτά δεν μας τα έχει πει ήδη ο ημέτερος Νίκος Δήμου, για παράδειγμα στο βιβλίο του "Για όλα φταίνε οι Γερμανοί"; Ας δώσει ο Δήμου τη σημερινή μας κατακλείδα λοιπόν:

"Προτιμούμε να ξεχνάμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες, έτσι όπως ζουν σήμερα στη σκέψη μας, είναι μια εφεύρεση των Γερμανών. Οι Γερμανοί εφηύραν την ιδανική αρχαία Ελλάδα και τη δώρισαν στον υπόλοιπο κόσμο. Ο Βύρων ήταν θαυμαστής του Γκαίτε και των Γερμανών ρομαντικών. Όλοι αυτοί οι Γερμανοί, Γάλλοι και Βρετανοί φιλέλληνες πήγαν στη συνέχεια στην Ελλάδα και έπεισαν τους ανθρώπους ότι ήταν το πιο τρανό έθνος του κόσμου, απόγονοι του Αριστοτέλη και του Πλάτωνα. Έτσι το εγώ των Ελλήνων παραφούσκωσε για τα πραγματικά μέτρα της χώρας τους". (Deutsche Welle)